Osoby, których dziecko urodziło się nieuleczalnie chore mogą od 1 stycznia 2017 r. starać się o nowe świadczenie. Jednorazowe świadczenie po urodzeniu dziecka to jeden z elementów programu „Za życiem” skierowanego do szczególnej grupy rodziców. Jest to wsparcie dla osób, u których dziecka zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, o ile powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu.
Podstawa prawna
Warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania jednorazowego świadczenia „Za Życiem”
Ustawa określa uprawnienia kobiet w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do:
- Świadczeń opieki zdrowotnej.
- Instrumentów polityki na rzecz rodziny.
Wsparcie jest realizowane przez:
- Zapewnienie dostępu do informacji w zakresie rozwiązań wspierających rodziny oraz kobiety w ciąży.
- Zapewnienie kobietom w ciąży dostępu do diagnostyki prenatalnej.
- Zapewnienie odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych – na zasadach określonych w przepisach odrębnych.
Wsparcie, o którym mowa w art. 1, obejmuje także zapewnienie:
- Dostępu do poradnictwa w zakresie rozwiązań wspierających rodzinę.
- Jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
- Odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
- Dostępu do usług koordynacyjno-opiekuńczo-rehabilitacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
- Możliwości przeprowadzenia porodu w szpitalu III poziomu referencyjnego.
- Innych świadczeń, w tym w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej.
Ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, o których mowa w ust. 2 pkt 2-4, stwierdza w zaświadczeniu lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadający specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej.
Wsparcie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3-6, jest realizowane również na zasadach określonych w przepisach odrębnych.
Jednorazowe świadczenie pieniężne
- Z tytułu urodzenia się żywego dziecka, posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art.4 ust.3, przyznaje się, na to dziecko, jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł.
- Jednorazowe świadczenie przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka bez względu na dochód.
- Prawo do jednorazowego świadczenia ustala się na wniosek osób, o których mowa w ust. 2.
- Wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania.
- Jednorazowe świadczenie przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.
- Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Przepisy wydane na podstawie art. 9 ust. 8 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579) stosuje się odpowiednio.
- Przepisu ust. 5 nie stosuje się do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.
Kwoty jednorazowego świadczenia nie wlicza się do dochodu, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 i 1583).
Druki do pobrania:
- Wzór wniosku o ustalenie jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu – Program „Za Życiem”
- Druk zaświadczenia lekarskiego / od położnej (obowiązuje od 29.01.2021 r.)
- Druk zaświadczenia lekarskiego – za życiem.
- W indywidualnych przypadkach organ właściwy może żądać od osoby składającej wniosek o ustalenie prawa do w/w świadczenia dodatkowych dokumentów (oprócz w/w).