Wsparcie kobiet w ciąży i rodzin „Za Życiem”

Osoby, których dziecko urodziło się nieuleczalnie chore  mogą od 1 stycznia 2017 r. starać się o nowe świadczenie.  Jednorazowe świadczenie po urodzeniu dziecka to jeden z elementów programu „Za życiem” skierowanego do szczególnej grupy rodziców. Jest to wsparcie dla osób, u których dziecka zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, o ile powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu.

Informator „Za życiem”

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin – Za życiem (Dz.U. z 2020 r., poz. 1329)

Warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania jednorazowego świadczenia „Za Życiem”

Ustawa określa uprawnienia kobiet w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do:

1. Świadczeń opieki zdrowotnej.
2. Instrumentów polityki na rzecz rodziny.

Wsparcie jest realizowane przez:

1. Zapewnienie dostępu do informacji w zakresie rozwiązań wspierających rodziny oraz kobiety w ciąży.
2. Zapewnienie kobietom w ciąży dostępu do diagnostyki prenatalnej.
3. Zapewnienie odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych – na zasadach określonych w przepisach odrębnych.

Wsparcie, o którym mowa w art. 1, obejmuje także zapewnienie:

1. Dostępu do poradnictwa w zakresie rozwiązań wspierających rodzinę.
2. Jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
3. Odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
4. Dostępu do usług koordynacyjno-opiekuńczo-rehabilitacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
5. Możliwości przeprowadzenia porodu w szpitalu III poziomu referencyjnego.
6. Innych świadczeń, w tym w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej.

Ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, o których mowa w ust. 2 pkt 2-4, stwierdza w zaświadczeniu lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadający specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej.

Wsparcie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3-6, jest realizowane również na zasadach określonych w przepisach odrębnych.

Jednorazowe świadczenie pieniężne

1. Z tytułu urodzenia się żywego dziecka, posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art.4 ust.3, przyznaje się, na to dziecko, jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł.
2. Jednorazowe świadczenie przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka bez względu na dochód.
3. Prawo do jednorazowego świadczenia ustala się na wniosek osób, o których mowa w ust. 2.
4. Wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania.
5. Jednorazowe świadczenie przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.
6. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Przepisy wydane na podstawie art. 9 ust. 8 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579) stosuje się odpowiednio.
7. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.

Kwoty jednorazowego świadczenia nie wlicza się do dochodu, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 i 1583).

Druki do pobrania:

1. Wzór wniosku o ustalenie jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu – Program „Za Życiem”
2. Druk zaświadczenia lekarskiego / od położnej (obowiązuje od 29.01.2021 r.)
3. Druk zaświadczenia lekarskiego – za życiem.
4. W indywidualnych przypadkach organ właściwy może żądać od osoby składającej wniosek o ustalenie prawa do w/w świadczenia dodatkowych dokumentów (oprócz w/w).