Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2019-2023

1. Podstawy prawne

1. Ustawa z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1390)
2. Ustawa z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487 ze zm.)
3. Ustawa z dnia 12.03.2004 r. o pomocy społecznej (teks jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 1508)

2. Informacje ogólne

Rodzina jest najważniejszym środowiskiem w życiu człowieka, kształtującym osobowość, system wartości, poglądy, styl życia. Rodzice czy opiekunowie są wzorem dla dzieci. Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy rodzicami oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie realizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulegają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków rodziny stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi oraz z oczekiwaniami społecznymi.

Przemoc domowa może być zarówno skutkiem, jak i przyczyną dysfunkcji w rodzinie, bez wątpienia należy zaklasyfikować ją do kategorii zachowań negatywnych o dużej szkodliwości społecznej. Mimo, że w relacjach międzyludzkich istniała ona zawsze, o przemocy w rodzinie mówiono niewiele, jakby nie postrzegając jej jako poważnego zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny. Takiego, które prowadzi do poważnych naruszeń norm moralnych i prawnych, tragicznych skutków psychologicznych, a w skrajnych przypadkach do poważnych okaleczeń czy zabójstw.

Dla lepszego rozpoznania zjawiska przemocy w rodzinie konieczne jest jej zdefiniowanie. W niektórych przypadkach przejawy są tak jednoznaczne, że nie pozostawiają żadnych wątpliwości, w innych, bardziej złożonych, niezbędne jest określenie możliwie jasnych kryteriów oceny.

Według definicji zawartej w art. 2 pkt. 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, przemoc to:

„Jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt. 1 (członek rodziny – osoba najbliższa w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6.06.1997r. – Kodeks karny), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.” Dlatego należy pamiętać, że przemoc jest przestępstwem ściganym przez prawo.

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy i dokonywać się przy pomocy różnych instrumentów:

• Przemoc fizyczna – są to wszelkie działania polegające na użyciu siły i prowadzące do nieprzypadkowych urazów, zranień, stłuczeń, złamań czy zasinień.

• Przemoc psychiczna – to umyślne działanie wykorzystujące nie siłę fizyczną, lecz mechanizmy psychiczne, powodujące zachwianie pozytywnego obrazu własnej osoby u ofiary, obniżenie u niej poczucia własnej wartości, pojawienie się stanów lękowych i nerwicowych.

• Przemoc seksualna – polega na wymuszaniu niechcianych przez ofiarę zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy, dokonywane miedzy innymi poprzez: przymuszanie do pożycia seksualnego, wymaganie na ofierze nieakceptowanych pieszczot, praktyk seksualnych, przymuszanie do oglądania pornografii, zmuszanie do prostytucji, gwałt.

• Przemoc ekonomiczna – to działania prowadzące do całkowitego finansowego uzależnienia ofiary od sprawcy, realizowane między innymi w drodze niezaspokajania podstawowych materialnych potrzeb rodziny, uniemożliwienie podjęcia pracy zarobkowej, utrudnianie aktywności zawodowej, odbieranie pieniędzy, okradanie, wyliczanie wydatków, itp.

Wszystkie te formy przemocy wzajemnie się uzupełniają i przenikają, a każda z nich powoduje określone szkody na zdrowiu fizycznym oraz psychicznym, wywołując cierpienie i krzywdy moralne u osób, które jej doznają. Stosowanie przemocy w konsekwencji prowadzi do niskiej samooceny, poczucia bezsilności i bezradności, ciągłego niepokoju, depresji, chorób związanych ze stresem.

Szczególnie drastyczne skutki przemocy zauważa się u dzieci, gdyż krzywdzenie może zaburzyć ich funkcjonowanie we wszystkich dziedzinach życia.

Z uwagi na powyższe fakty konieczne jest podjęcie działań zmierzających w kierunku zapewnienia profesjonalnej pomocy interwencyjnej i terapeutycznej zarówno dla ofiar przemocy, jak i sprawców. Niezbędne wydają się także wszelkie akcje podnoszące edukację społeczną w zakresie wiedzy o zjawisku przemocy oraz sposobach radzenia sobie z tym problemem. Należy bowiem pamiętać, że:

• Każdy człowiek ma prawo do życia w środowisku rodzinnym wolnym od przemocy;

• Każdy człowiek ma prawo czuć się bezpiecznie w swoim domu;

• Każdy człowiek ma prawo do szacunku i godnego traktowania.

• Każdy człowiek ma prawo do swobodnego wyrażania swojego zdania i współdecydowania o sprawach dotyczących jego i jego rodziny;

• Każdy człowiek ma prawo mylić się i być niedoskonałym;

• Każdy człowiek ma prawo szukać pomocy, gdy jego prawa są łamane.

Społeczne skutki przemocy w rodzinie

Przemoc w rodzinie jest problemem społecznym. Osoby jej doznające nie są w stanie funkcjonować poprawnie w relacjach interpersonalnych, są wyizolowane i bezradne. Dzieci wychowywane w rodzinach, w których dochodziło do przemocy z dużym prawdopodobieństwem będą ujawniać zaburzenia zachowania, zachowywać się agresywnie, powtarzać zaobserwowane zachowania w późniejszym życiu. Prawdopodobne jest również kontynuowanie schematu rodzinnego poprzez wybieranie agresywnego partnera. Ofiary mogą być zastraszane przez partnerów, którzy grożą im śmiercią lub śmiercią ich dzieci, jeśli prawda o przemocy wyjdzie na jaw; odczuwają lęk przed zemstą. Mogą być przekonane, że przemoc dotyczy tylko ich osoby, inni zaś nie mają takich kłopotów; czują się winne, mogą myśleć, że gdyby były lepsze, ataki agresji nie występowałyby. Ofiary mogą myśleć, że nie zasługują na żadną pomoc są przekonane, że zasłużyły na swój los. Doznający przemocy mogą być uzależnieni od partnerów, którzy są jedynymi żywicielami rodziny, mogą być przekonani, że nie będą w stanie sami utrzymywać dzieci. Pokrzywdzeni wierzą, że w każdym małżeństwie istnieje przemoc, że skutki przemocy są zbyt małe, by komukolwiek o tym mówić. Mają nadzieję, że przemoc była incydentalna, a partnerzy zmienią się na lepsze. Często uważają, że przemoc jest sprawą rodzinną i nie mogą liczyć na pomoc z zewnątrz. Ofiary utraciły wiarę w pomoc, ponieważ w przeszłości okazała się mało skuteczna. Nie chcą złamać tradycji kulturowo-religijnych. Wolą utrzymać małżeństwo nawet za cenę cierpienia, ze względu na wartości religijne lub tradycje kulturowe. Sprawcy przemocy w rodzinie stanowią grupę niejednorodną pod wieloma względami. Różnicuje ich płeć. Mimo, iż przewaga liczebna wśród sprawców jest po stronie mężczyzn, nie można marginalizować sytuacji, w których sprawcami przemocy są kobiety tym bardziej, że nie są to przypadki odosobnione. Stosowaniu przemocy towarzyszy często uzależnienie alkoholowe. Jak wskazują dane z procedury Niebieskiej Karty, w grupie sprawców dominują osoby uzależnione. Nie oznacza to jednak, że każdy sprawca przemocy nadużywa alkoholu. Sprawcami przemocy są również osoby, które nie mają problemu alkoholowego. Nie istnieje bowiem żaden związek przyczynowy pomiędzy uzależnieniem, a stosowaniem przemocy. Alkohol sprzyja przemocy, ale jej nie powoduje. Przyczyny przemocy leżą gdzie indziej. Zachowanie sprawcy może być wynikiem tego, iż: jest przeciążony problemami, silnymi emocjami, agresywnymi uczuciami, nie posiada umiejętności współżycia z drugim człowiekiem, brak mu wiedzy o drugim człowieku i życiu, brak mu wychowania i wykształcenia form współżycia w rodzinie, jest obciążony środowiskowo np. wzorcem bicia, przemocą, był wychowany w tradycji i kulturze grupy społecznej, która akceptowała użycie siły we wzajemnych kontaktach, sam doznaje cierpienia (agresywne odreagowanie), ma skłonności do sadyzmu, jest niedowartościowany, niezaradny życiowo, chce dominować nad partnerem, jest zazdrosny, zawistny. Sprawcy przemocy to osoby z różnym poziomem świadomości własnych agresywnych działań. Są wśród nich jednostki w początkowym stadium stosowania przemocy, mające poczucie złego, krzywdzącego zachowania oraz długoletni sprawcy z postawą zaprzeczenia i braku odpowiedzialności. Różna jest, tym samym, wśród sprawców przemocy motywacja do zmiany.

2. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na terenie Gminy Wojnicz zakłada realizację kompleksowych działań ukierunkowanych zarówno na ochronę ofiar przemocy jak i na edukowanie osób stosujących przemoc oraz korygowanie ich agresywnych postaw i zachowań, a także na edukację społeczności lokalnej w zakresie charakterystyki zjawiska przemocy w rodzinie oraz miejsc i form możliwej pomocy dla osób dotkniętych tym zjawiskiem lub będących jego świadkami. Program ten i jego realizację cechować musi: Systemowość – program dąży do rozwoju spójnego i wielopoziomowego systemu przeciwdziałania przemocy opartego o wyspecjalizowane zasoby instytucjonalne i ludzkie, pomiędzy którymi istnieje relacja współpracy. Elementami takiego systemu na poziomie lokalnym są pracownicy wszystkich instytucji z danego terenu zaangażowanych w przeciwdziałanie przemocy domowej, włączeni w proces niesienia pomocy rodzinom uwikłanym w przemoc. Pomiędzy specjalistami i instytucjami istnieje współdziałanie i kooperacja – we współpracy wypracowywana jest i realizowana strategia pomocy rodzinie dotkniętej przemocą. System pomocy rodzinom dotkniętym przemocą domową opiera się o diagnozę problemu przemocy domowej uwzględniającą, skalę zjawiska, ofertę placówek i instytucji w zakresie działań na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej, postawy, kompetencje i doświadczenia w zakresie pomocy osobom uwikłanym w przemoc domową, możliwości i bariery podejmowania działań pomocowych. Interdyscyplinarność – działania na rzecz rodziny są planowane i wdrażane przez specjalistów o różnych zawodach, będących przedstawicielami różnych placówek, organizacji i instytucji. Kluczowe znaczenie ma praca zespołowa, koordynacja działań i współpraca. Dla podjęcia skutecznych działań pomocowych niezbędne jest kompleksowe podejście do sytuacji, w jakiej znajduje się rodzina dotknięta przemocą, poprzez tworzenie sieci współpracy opartej o działanie Zespołu interdyscyplinarnego i grup roboczych. Interdyscyplinarny sposób pracy zapobiega powielaniu działań przez poszczególne służby, oszczędza czas i pieniądze, a przede wszystkim daje szanse na ograniczenie negatywnych skutków przemocy w przyszłości. Praca w Zespole (grupach roboczych) daje możliwość uzyskania szerszej informacji o sytuacji ofiary, dyskusji nad problemem klienta, utworzenia odpowiedniego planu pomocy i przede wszystkim pozwala podzielić zadania dla poszczególnych instytucji. Kompleksowość – przemoc domowa jest ujęta w Programie jako zjawisko złożone, wieloaspektowe, rozpatrywane w kilku perspektywach: prawnej, psychologicznej, moralnej, społecznej. Uwzględnienie różnych aspektów przemocy domowej pozwala na lepsze zrozumienie problemu, dostrzeżenie konsekwencji i innych problemów powiązanych z przemocą. Umożliwia także dokonanie pełniejszej diagnozy i wskazuje możliwości oddziaływania, celem zwalczania i zapobiegania przemocy. Efektywność – Program zakłada realizację celów i kierunków działań, rozpoznanie zjawiska i jego lokalnych uwarunkowań, w drodze budowania i udoskonalania współpracy pomiędzy instytucjami i specjalistami zaangażowanymi w przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Pozwala to na wypracowywanie skuteczniejszych i bardziej efektywnych rozwiązań.

3. Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Gminy Wojnicz

Program został opracowany w oparciu o materiały własne i dane statystyczne pozyskane z podmiotów działających w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Istotą problemów społecznych jest to, że podlegają one wielorakim i złożonym powiązaniom pomiędzy sobą. Zaistnienie jednego zdarzenia może wywołać w przyszłości kolejne. Z badań przeprowadzonych do opracowania Gminnego Programu Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2018 rok oraz Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie wynika, że jednym z problemów na terenie Gminy jest bezrobocie, które w krótkim okresie czasu może prowadzić do wystąpienia zjawiska ubóstwa.

To z kolei w powiązaniu z bezrobociem i brakiem perspektyw na poprawę sytuacji prowadzi bardzo często do alkoholizmu. Alkoholizm natomiast często prowadzi do aktów przemocy w rodzinie. Spatologizowana rodzina nie jest w stanie przekazać pozytywnych wzorców, co w konsekwencji prowadzi do pojawienia się następnych pokoleń, podatnych na patologie.

Poniższe zestawienia obrazują zarejestrowane działania Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wojniczu, Komisariatu Policji w Wojniczu w sytuacjach stwierdzonej przemocy w rodzinie.

3.1 Analiza zjawiska przemocy w rodzinie na podstawie danych z Gminnego Zespołu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Zarządzeniem Nr 70/2018 z dnia 1 marca 2018 r. Burmistrz Wojnicza dokonał zmiany składu Gminnego Zespołu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie posiadającego uprawnienia wynikające z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie /Dz.U. Z 2015 r. poz. 1390/. Siedzibą Zespołu Interdyscyplinarnego według zapisu wyżej wymienionej ustawy został Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Wojnicz, pełniący także funkcję koordynatora działań Zespołu. Zespół Interdyscyplinarny liczy 6 osób , w jego skład wchodzą: starszy pracownik socjalny GOPS, kierownik ogniwa ds. prewencji Komisariatu Policji w Wojniczu, pedagog szkolny, kurator rodzinny ds. wykonania orzeczeń w sprawach rodzinnych i nieletnich przy Sądzie Rejonowym w Tarnowie, straszy kurator zawodowy ds. wykonania orzeczeń w sprawach karnych przy Sadzie Rejonowym w Tarnowie oraz pielęgniarka środowiskowa. W 2017 r. odbyło się 5 spotkań Zespołu.

Tabela 1. Liczba Niebieskich Kart założonych w roku 2015, 2016, 2017.

Liczba Niebieskich Kart	2015	2016	2017
Liczba NK założonych w danym roku w tym założonych przez;	11	9	12
a. Pomoc społeczna	4	1	2
b. Policja	7	8	10
c. Ochrona zdrowia	0	0	0
d. Oświata	0	0	0
e. GKRPA	0	0	0
Liczba rodzin objętych działaniami ZI/Grup Roboczych	17	20	21

Źródło: Opracowanie własne – dane Zespołu Interdyscyplinarnego.

Po przeprowadzonej analizie „Niebieskich Kart” można stwierdzić, że osobami pokrzywdzonymi są głównie kobiety. W większości przypadków ofiary zgłaszały przemoc fizyczną, psychiczną i inne rodzaje zachowań /w tym; niszczenie, uszkodzenie mienia/ zabór /przywłaszczenie mienia/ groźba karalna, znieważanie/.

3. 2. Analiza zjawiska przemocy w rodzinie na podstawie danych z Punktu Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie.

W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej Wojnicz działa Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie. Osoby doświadczające przemocy mogą w nim uzyskać pomoc i wsparcie oraz mają możliwość uporządkowania spraw rodzinnych poprzez kontakt ze specjalistami: prawnikiem, psychologiem, pracownikiem socjalnym i terapeutom uzależnień. Od 2018 roku Punkt działa następująco: poniedziałek od godz. 8.00 do 15.00 dwóch pracowników socjalnych, środa od godz. 15.30 do 17.30 terapeuta uzależnień, psycholog oraz prawnik.

Tabela 2. Liczba osób korzystających z porad.

Rok	Porady psychologiczne	Porady prawne	Porady terapeuty uzależnień
2015	22	52	28
2016	19	51	30
2017	24	49	31

Źródło: Opracowanie własne dane zgromadzone w Rejestrze porad w/w Punktu.

Z analizy danych Punktu Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie wynika, że zapotrzebowanie na specjalistyczną pomoc utrzymuje się na tym samym poziomie, co obrazuje powyższa tabela.

4. Analiza zjawiska przemocy w rodzinie na podstawie danych z Komisariatu Policji w Wojniczu.

Dane z Komisariatu Policji w Wojniczu na temat podejmowanych
w ubiegłych latach interwencji domowych w związku z procedurą „Niebieskiej Karty”
w Gminie Wojnicz.

Tabela 3. Interwencje domowe policji.

Interwencje Domowe	Liczba interwencji w roku
	2015	2016	2017
Procedura „Niebieskie Karty”	48	36	52

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Komisariatu Policji w Wojniczu.

5. Ocena sytuacji związanej ze zjawiskiem przemocy.

Zjawisko przemocy w rodzinie obok problematyki uzależnień wymaga podjęcia szczególnych działań profilaktycznych. Działania te muszą być skierowane do ogółu społeczności lokalnej ale przede wszystkim do osób bezpośrednio dotkniętych problemem przemocy rodzinie.

Środowisko rodzinne, w którym zaistniała przemoc dąży głównie do ukrycia problemu. To poczucie wstydu i bezradności uniemożliwia członkom rodziny właściwe spojrzenie na problem. Osoby będące ofiarami przemocy należy zatem otoczyć, szczególną opieką, aby w atmosferze bezpieczeństwa potrafiły odzyskać równowagę psychiczną.

Działania podejmuje się także wobec sprawców przemocy. Celem podejmowanych czynności w tym przypadku jest uświadomienie negatywnych konsekwencji dotychczasowego postępowania i dla dobra funkcjonowania rodziny motywowanie sprawcy przemocy do zmiany zachowania. Pomimo podejmowanych czynności niewielu sprawców przemocy zgłasza się do programu korekcyjno- edukacyjnego dla osób stosujących przemoc.

Przemoc w rodzinie dotyka nie tylko tych, którzy bezpośrednio jej doznają. Dzieci wychowywane w rodzinie, w której jeden z rodziców stosuje przemoc wobec drugiego rodzica nie mają zaspokojonej potrzeby psychologicznej, jaką jest potrzeba bezpieczeństwa.

To sprawia, że często występują u nich zaburzenia emocjonalne i zaburzenia zachowania.

Dorośli, którzy jako dzieci doświadczyli przemocy w rodzinie, często mają trudności
z funkcjonowaniem w roli rodzica, a to sprawia, że ich dzieci mogą mieć problemy.

Tak, więc krąg osób pośrednio dotkniętych przemocą rozszerza się na następne pokolenie. Z analizy powyższych danych wynika, że zjawisko przemocy w rodzinie w roku 2017 w porównaniu do roku 2015 i 2016 wzrosło. Na podstawie diagnozy lokalnych zagrożeń społecznych w tym analizy zjawiska przemocy w rodzinie, tworzy się Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Wojnicz, którego celem jest efektywne przeciwdziałanie przemocy w rodzinie oraz zmniejszanie jej negatywnych następstw w życiu społecznym i rodzinnym. Program zawiera zasady działania, cel główny i cele szczegółowe, wymienia realizatorów i adresatów Programu, instytucje i organizacje współpracujące.

Cele, działania i zadania Programu będą podlegać ewaluacji i odpowiadać na potrzeby

mieszkańców Gminy Wojnicz, w zakresie przeciwdziałania występowania zjawiska przemocy w rodzinie. Program ma istotne znaczenie dla realizacji celów polityki społecznej

w skali lokalnej.

6. Zasoby instytucjonalne.

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych	wszczęcie procedury „Niebieska Karta”. wszczęcie procedury zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego osoby uzależnionej praca w Zespole Interdyscyplinarnym. udział w pracach Grup Roboczych. zobowiązywanie osób z problemem alkoholowym do podjęcia terapii odwykowej.
System Oświaty	wszczęcie procedury „Niebieska Karta”. Praca w Zespole Interdyscyplinarnym udział w pracach grup roboczych podejmowanie działań o charakterze edukacyjno-informacyjnych z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Służba zdrowia – lekarze rodzinni, pielęgniarki szkolne i środowiskowe	wszczęcie procedury „Niebieska Karta”. Praca w Zespole Interdyscyplinarnym udział w pracach grup roboczych wystawianie na prośbę osoby pokrzywdzonej zaświadczenia lekarskiego o stwierdzonych obrażeniach i podjętym leczeniu. informowanie ofiar o warunkach i miejscach przeprowadzenia obdukcji.
Zespół Interdyscyplinarny	diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym nadzór nad pracami grup roboczych
Parafia Rzymsko -Katolicka	prowadzenie akcji edukacyjno – informacyjnej dotyczącej przemocy na kursie przedmałżeńskim wsparcie duchowe

7. Zasoby ludzkie.

W zakresie realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, Gmina Wojnicz dysponuje kadrą zawodowo zajmującą się problemem przemocy w rodzinie, do których należą m.in.:

a) psycholog i pedagodzy,

b) prawnik

c) funkcjonariusze policji,

d) pracownicy socjalni,

e) lekarze pierwszego kontaktu,

f) pielęgniarki środowiskowe i szkolne,

g) członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

8. Cel programu.

Głównym celem Programu jest przeciwdziałanie i zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie oraz udzielanie wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie na terenie Gminy Wojnicz.

Na cel główny składają się następujące cele szczegółowe:

NR CELU	NAZWA I OPIS CELU	KIERUNKI DZIAŁAŃ	JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ	HARMONOGRAM DZIAŁAŃ / ZADAŃ
CEL 1	Podniesienie poziomu wiedzy świadomości i wrażliwości społecznej mieszkańców Gminy Wojnicz na temat zjawiska przemocy w rodzinie i możliwości uzyskania pomocy.	Prowadzenie poradnictwa o możliwościach i formach wsparcia ofiar przemocy oraz jednostkach udzielających pomocy; Rozpowszechnianie informacji o formach wsparcia oraz instytucjach udzielających pomocy ofiarom przemocy w rodzinie na stronach internetowych, w gazetce gminnej. Prowadzenie społecznych kampanii informacyjno- edukacyjnych adresowanych do ogółu społeczności lokalnej w zakresie przeciwdziałania przemocy .	GOPS Partnerzy KPP GKRPA System oświaty Służba zdrowia Sąd Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy Dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie	Termin realizacji lata 2019-2022
CEL 2	Zwiększenie dostępności i efektywności działań profilaktycznych z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie adresowanych do różnych grup ryzyka	Zapewnienie osobom doświadczającym przemocy w rodzinie pomocy prawnej, psychologicznej, socjalnej. Podejmowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie; Praca Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie / , wykonywanie czynności zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Praca grup roboczych na rzecz rodzin, w których dochodzi do przemocy Inicjowanie i prowadzanie procedury „ Niebieska Karta” Motywowanie sprawców przemocy do udziału w programie korekcyjno- edukacyjnych dla sprawców.	GOPS Partnerzy KPP GKRPA Sąd Oświata Służba zdrowia Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie , PCPR	Termin realizacji lata 2019-2022
CEL 3	Podniesienie kompetencji i profesjonalizacja kadry służb i instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.	Wzrost liczby przeszkolonych osób przygotowanych do pomagania rodzinie z problemem przemocy. Udział w konferencjach, naradach i wymiana doświadczeń pomiędzy instytucjami udzielającymi pomocy i placówkami wsparcia.	GOPS Partnerzy KP Wojnicz GKRPA Służba Zdrowia System Oświaty Sąd Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie	Termin realizacji lata 2019-2022
CEL 4	Przekaz w lokalnej gazecie gminnej informacji sprzyjającej aktywnej postawie wobec przemocy w rodzinie, poszerzenie wiedzy ogółu mieszkańców Gminy na temat reagowania na przemoc szczególnie w stosunku do dzieci a także na temat rozwiązywania problemów bez przemoc	Współpraca z redakcją gazety gminnej poprzez zamieszczanie informacji z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Kampanie kierowane do społeczności lokalnej, często do świadków przemocy – motywowanie zachęta do reagowania w sytuacji przemocy w rodzinie	GOPS Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie	Termin realizacji lata 2019-2022
CEL 5	Zmiana postaw osób stosujących przemoc.	Praca socjalna na rzecz osób stosujących przemoc. Działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie – prowadzenie kampanii informacyjno – edukacyjnych dla rodziców. Spotkania z psychologiem – kierowanie na zajęcia korekcyjno – edukacyjne sprawców przemocy do PCPR Brzesko	GOPS Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Zespół interdyscyplinarny/ grupy robocze.	Termin realizacji lata 2019-2022
CEL 6	Ochrona Ofiar Przemocy w Rodzinie	Budowanie skutecznych form pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie, udzielenie profesjonalnej pomocy, wdrażanie procedury NK oraz monitorowanie prowadzonych postępowań, opracowywanie i udostępnianie materiałów informacyjnych o instytucjach udzielających pomocy, kierowanie dzieci szkolnych do Placówki Wsparcia Dziennego w Wojniczu i Sukmaniu, ścisła współpraca z Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Tarnowie	GOPS Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie	Termin realizacji lata 2019-2022

9. Realizatorzy programu.

1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wojniczu;
2. Urząd Miejski w Wojniczu;
3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wojniczu;
4. Szkoły na terenie Gminy Wojnicz;
5. Komisariat Policji w Wojniczu;
6. Służba Zdrowia na terenie Gminy Wojnicz;
7. Sąd Rejonowy w Tarnowie.

10. Prognozowane efekty.

1. Pogłębienie wiedzy społeczności lokalnej gminy Wojnicz o zjawisku przemocy domowej i sposobach radzenia sobie z tym problemem.

2. Zmiana postaw społecznych wobec zjawiska przemocy w rodzinie.

3. Zwiększenie zaangażowania się społeczności lokalnej w sprawy związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.

4. Zwiększenie liczby oraz poszerzenie kwalifikacji osób profesjonalnie zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy domowej oraz pomagających ofiarom przemocy i pracujących z osobami stosującymi zachowania przemocowe.

5. Zbudowanie na terenie miasta Tarnowa spójnego, pełno zakresowego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

6. Zmniejszenie rozmiarów zjawiska przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

7. Redukowanie i minimalizowanie skutków zjawiska przemocy domowej.

11. Zasady działania Programu.

Program ma na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat przyczyn i skutków przemocy w rodzinie. Został oparty na zasadach:

1. Wzajemnej współpracy i współdziałania organów władzy publicznej, organizacji, środowisk oraz osób fizycznych.
2. Zwrócenie uwagi na szczególną ochronę dzieci, poprzez udzielenie rodzinie szczególnego wsparcia w dążeniu do poprawy jej funkcjonowania, przezwyciężenia
3. trudnej sytuacji życiowej.

12. Adresaci Programu.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie skierowany jest przede wszystkim do: ofiar przemocy w rodzinie
(w tym: dzieci, współmałżonków, partnerów w związkach nieformalnych, osób starszych, osób niepełnosprawnych), sprawców przemocy w rodzinie, świadków przemocy, przedstawicieli władz lokalnych, przedstawicieli instytucji służb pracujących z dziećmi, policji, wymiaru sprawiedliwości, służby zdrowia, mieszkańców Gminy Wojnicz, którzy
działają w obszarze przeciwdziałania przemocy.

13. Źródła finansowania Programu.

Źródłami finansowania wymienionych zadań są środki własne Gminy Wojnicz przewidziane w planie finansowym Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wojniczu.

14. Wdrażanie Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy
w Rodzinie opracowany na lata 2019-2022 zakłada ciągłość w realizacji wytyczonych kierunków działań, a także otwartość na propozycje nowych rozwiązań.

Program będzie wdrażany we współpracy z lokalnymi instytucjami, placówkami i innymi podmiotami zajmującymi się problematyką rodzinną.

15. Monitoring i ewaluacja programu.

Monitorowanie programu będzie prowadził Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie wraz z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Wojniczu na podstawie zebranych informacji przekazywanych przez jednostki uczestniczące
w realizacji .

Do 30 – go czerwca każdego roku Zespół Interdyscyplinarny wraz z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej dokona ewaluacji programu za poprzedni rok kalendarzowy i przedłoży Burmistrzowi Wojnicza wnioski i rekomendacje dotyczące funkcjonowania programu.

Monitorowanie Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie.

Działanie	Rezultat
Zorganizowanie interdyscyplinarnych szkoleń, narad, spotkań	Liczba osób uczestniczących w szkoleniach, naradach, spotkaniach
Oferowanie pomocy rodzinie, gdzie występuje przemoc	Liczba osób korzystających z oferowanej pomocy
Stosowanie procedurę „Niebieskiej Karty” jako ważnego elementu profesjonalnego systemu przeciwdziałania przemocy w środowisku lokalnym przez podmioty do tego zobowiązane	Liczba rodzin , w których została wszczęta procedura Niebieskiej Karty
Prowadzenie kampanii społecznych, informacyjnych o tematyce przeciwdziałania przemocy w rodzinie.	Liczba przeprowadzonych kampanii ,społecznych, informacyjnych o tematyce przemocy w rodzinie
Opracowanie informatorów, ulotek, plakatów o instytucjach udzielających pomocy w sytuacjach doświadczenia przemocy w rodzinie Zamieszczenie informacji o miejscach świadczących pomoc osobom doświadczającym przemocy w rodzinie na stronie internetowej oraz w prasie lokalnej	Liczba rozpowszechnionych w ogólnodostępnych miejscach publicznych informatorów, ulotek, plakatów o formach i zakresie pomocy świadczonej rodzinom w kryzysie oraz artykułów prasowych w gazetce lokalnej , stronie internetowej
Bezpłatna pomoc prawna Bezpłatna pomoc psychologiczna Bezpłatne poradnictwo socjalne	Liczba osób korzystających z bezpłatnych porad prawnych Liczba osób korzystających z bezpłatnych porad psychologicznej Liczba osób korzystających z bezpłatnego poradnictwa socjalnego

UZASADNIENIE

Konieczność podejmowania działań zapobiegających przemocy w rodzinie wynika z ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2015r. poz. 1390.), która określa zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy oraz zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą w rodzinie i osób ją stosujących. Zgodnie z art. 6 pkt 2 ww. ustawy na gminie ciąży obowiązek tworzenia gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie między innymi poprzez opracowanie i realizację gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie opracowany został na lata 2019-2022 a jego głównym celem jest dążenie do ograniczenia skali i skutków przemocy domowej na terenie Gminy Wojnicz. W Programie zawarto podstawowe informacje dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie, istotne przy planowaniu działań w zakresie zapobiegania i zwalczania przemocy. Cele i zadania Programu zostały sformułowane na poziomie ogólnym, umożliwiającym ich rozwinięcie i uszczegółowienie, adekwatne do aktualnych potrzeb lokalnych. Zadaniem realizatorów Programu jest tworzenie i propagowanie rozwiązań merytorycznych, organizacyjnych i prawnych związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie oraz dostarczenie społeczeństwu wiedzy o zjawisku przemocy i sposobach radzenia sobie z tym problemem, a także motywowanie społeczności lokalnej do podejmowania dalszych działań na rzecz ofiar przemocy. Zakładając, że niniejszy Program będzie stanowił wspólny plan działań instytucji i organizacji zobowiązanych do podejmowania działań na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy w rodzinie, wówczas przyczyni się on do usprawnienia lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy a tym samym poprawy kondycji rodzin zamieszkałych na terenie gminy Wojnicz.